
Neden Sürekli Dudağımı Isırmayı Durduramıyorum?
“Genel olarak [a BFRB] tırnak ısırma, saç çekme veya deri yolma gibi bir alışkanlıktır, ancak bunun bir bozukluk olma kriterlerini karşılaması için, bunun bir miktar bozukluğa ve genellikle işlevsellikte bir bozulmaya neden olması gerektiği anlamına gelir” diyor Barbara O. Rothbaum. , PhD, ABPP, Emory Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde psikiyatri profesörü ve TLC Vücut Odaklı Tekrarlayan Davranışlar Vakfı’nın yönetim kurulu üyesi. Bu, davranışın insanları başkalarıyla etkileşime girmekten, işe gitmekten, sosyal planlar yapmaktan veya hayatın diğer önemli bölümlerini deneyimlemekten alıkoyacak kadar bilinçli, yaralı veya endişeli hale getirdiği anlamına gelir.
Bu alışkanlığı yaptığınızı ve belki de azaltmak istediğinizi fark etmek için bu seviyeye ulaşmanıza gerek yok. Dr. Rothbaum, “Muhtemelen herkes bir noktada sinirsel bir alışkanlıktan dolayı dudaklarını ısırmıştır” diyor. Peki neden ilk etapta dudak ısırmaya başladın?
Bu Makaledeki Uzmanlar
- Barbara O. Rothbaum, PhD, ABPP, Emory Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde psikiyatri profesörü ve TLC Beden Odaklı Tekrarlayan Davranışlar Vakfı yönetim kurulu üyesi
Çoğunlukla beden odaklı alışkanlıklar, kendini sakinleştirmenin veya kaygıdan uzaklaşmanın bir yolu olarak başlayabilir. Bilinçaltında bile olsa bir şekilde iyi hissettiriyorsa, kişinin eylemi tekrarlama olasılığı daha yüksektir. Bu dudak ısırma için de geçerlidir.
Dr. Rothbaum, “Biri kaygılı olduğunda ve biraz acı duyduğunda dudağını ısırıyorsa, bu durum onu kaygısından uzaklaştırabilir ve bu da pekiştirici olabilir” diyor. “Birisi stresli veya endişeli olduğunda, genellikle her türlü tekrarlayan davranışın arttığını görürsünüz; bu bir alışkanlık olmasa bile, insanların daha huzursuz hale geldiğini ve her türlü şeyi yaptığını görürsünüz.”
Daha sonra, bir eylemi ne kadar sık yaparsanız, o eylemi tekrarlama potansiyeline sahip olursunuz, “ve sonra patlama, bir davranışa sahip olursunuz” diyor Dr. Rothbaum.
“Birisi kaygılıyken dudağını ısırıyorsa ve biraz acı varsa, bu aslında onu kaygısından uzaklaştırabilir ve bu da pekiştirici olabilir.” —Barbara O. Rothbaum, PhD, ABPP
Dr. Rothbaum, başka bir eylem sırasında neden dudak ısırmaya başlayabileceğiniz konusunda uzmanların hâlâ emin olmadığını söylüyor. Bazı insanlar genetik olarak kıpırdamaya ve/veya belirli eylemlere daha yatkın olabilir, ancak bu konudaki bilim henüz net değil.
Dudak ısırma nasıl durdurulur
Peki bu konuda ne yapabilirsiniz? İlk adım, davranışı gerçekleştiğinde fark etmektir. Bu, olayları belgelemenize, tetikleyicileri incelemenize ve dudak ısırmanızın muhtemel olduğu anlara hazırlanmanıza olanak tanır. Dr. Rothbaum, olayları gerçekten yazmanızı önerir; bu, kalıpları takip etmenize ve ne zaman daha dikkatli veya tetikte olmanız gerektiğini bilmenize olanak tanır.
Dr. Rothbaum, “Alışkanlığın doğası gereği, çoğunun biz farkında olmadan ortaya çıkması ve sonra birdenbire, ah, dudaklarımı ısırdığımı fark etmemizdir” diyor. “Örüntüleri arayın, onunla ilişkili herhangi bir düşünceyi, onunla ilişkili duyguları arayın.”
Ayrıca yararlı: Dr. Rothbaum, sakız çiğnemek gibi eylemi yapmanızı fiziksel olarak engelleyen bir şey yapmanızı önerir. Isırmanın başladığını fark ettiğinizde bir parçayı patlatabilir veya stresli bir durumda olduğunuzda önleyici olarak çiğnemeye başlayabilirsiniz.
İyi haber şu ki, Dr. Rothbaum, bu alışkanlığı muhtemelen kendi başınıza evcilleştirebileceğinizi söylüyor. Bununla birlikte, dudak ısırmanızın bir alışkanlıktan BFRB’ye geçtiğini düşünüyorsanız, bir akıl sağlığı uzmanından yardım istemek ve BFRB’ler için TLC Vakfı gibi yerlerden elde edilen kaynaklara göz atmak isteyebilirsiniz.
Dr. Rothbaum, “Çoğu zaman bir kez başladıktan sonra kendi başına bir yaşam sürüyor ve o zaman zorlaşıyor ve insanlar tedaviye ya da durumu tersine çevirmek için yardıma ihtiyaç duyuyor” diyor.