‘KDV indirimi gerçek olsa da tekrar değerlendirilmeli’
Tüketicilerin ve kesim temsilcilerinin son devirlerde sıkça talep ettiği; uzun müddettir gündemde olan KDV indirimi 1 Nisan itibariyle yürürlüğe giriyor. Bu indirimin zamanlama açısından rekabette dezavantaja neden olabileceğini söyleyen Aremas İdare Heyeti Lideri Vedat Arslan, “Bu çok gerçek ve yerinde bir karar. Fakat orta segment projelerdeki yüzde 1 olan KDV oranları da yüzde 8’e çıkartılınca maliyet ve KDV artışı oldu. Orta gelir kümesinin mesken alması zorlaştı” dedi.
Bu düzenlemenin bugünden sonra ruhsatı alınan projeler için geçerli olacağı için KDV’ye yansıma manasındaki tesirinin en erken 2-2,5 yıl sonra anlaşılabileceğini söyleyen Arslan, ticari ünitelerde de KDV indirimi beklediklerini açıkladı.
Büyük ölçekli konut projelerine satış, pazarlama ve konsept danışmanlığı hizmeti veren Aremas’ın İdare Heyeti Lideri Vedat Arslan, kesimin beklediği ve 1 Nisan’da yürürlüğe girecek KDV indirimini kıymetlendirdi.
Konuta uygulanan KDV mevzuatında sadeleştirilmeye gidilmesi kanısının yerinde bir karar olduğunu söyleyen Vedat Arslan, bu düzenlemenin birtakım noktalarının tartışılabilir ve daha da iyileştirilebilir olduğunu düşündüklerini lisana getirdi.
Kentsel dönüşüm kapsamındaki net alanı 150 metrekareye kadar olan konutlarda uygulanmakta olan yüzde 1 KDV oranının motamot koruma ediliyor olmasını yorumlayan Arslan, zelzele nesli içinde yer alan Türkiye’de, bu kararın olumlu ayrımcılık kapsamında yanlışsız bir karar olduğunu belirtti. Arslan, bununla birlikte dikkat edilmesi gereken üç husus olduğunu tabir etti.
Orta gelir kümesinin konut alması zorlaştı
Yüzde 18 KDV’nin İstanbul, Ankara, İzmir yahut Bodrum üzere hem arsa rayiç bedellerinin yüksek olduğu hem de daha üst segment konutların olduğu bölge ve projeler için ya da Anadolu’nun farklı kentlerinde 150 metrekareden daha büyük konutlar için geçerli bir oran olduğunu kaydeden Arslan, şöyle konuştu: “Bu kentleri dışarıda tutarsak, halkın genelinin ulaşmaya çalıştığı konutlar için KDV oranı yüzde 1 ya da azamî yüzde 8’ler düzeyindeydi. Hasebiyle yüzde 18 KDV’li olan daha lüks diyebileceğimiz bölgelerde yahut projelerde KDV oranı düşürülürken, genele ulaşmaya çalıştığımız daha orta düzey projelerdeki yüzde 1 olan KDV oranları da yüzde 8’e çıkartılınca aslında bir maliyet ve KDV artışı yapılmış oldu. Bu düzenleme ile son periyotta artan fiyatlarla zati konut alması uygunca zorlaşan orta-gelir kümesinin yeni projelerden konut alması düzgünce zorlaşmış oldu.”
Ana sorun konutta değil ticari ünitelerde
İkinci olarak, asıl sorunun daha çok ticari ünitelerde olduğunu bildiren Arslan, “İstisnai bölgeleri yahut yanılgılı üretilen projeleri hariç tutarsak; konut üretimi son yıllarda düşmüş olmasına karşın yıllık ortalama 1,5 milyon düzeyinde konut satışı olan bir ülkeyiz. Bu açıdan konut satışıyla ilgili değerli bir problemimiz olduğunu düşünmüyoruz. Temel sorunun son devirde pandemi tesiriyle de birlikte ticari gayrimenkullerde oluşmaya başladığı görülmektedir. Pandemi ile birlikte doluluk oranları ve kira bedelleri yeterlice düşen dükkan, ofis üzere üniteler yahut turizm imarlı alanlarda geliştirilen apart ve gibisi nitelikli eserlerde büyük problemler oluşmaya başladı; lakin bunların KDV’si hala yüzde 18. Bu segment için de yapılacak bir KDV düzenlemesi bu tarafa hakikat yönlenecek talebi artırmada yarar sağlayacaktır. KDV’de yapılacak indirimin, alıcı ve satıcıya asıl yarar sağlayacağı alan bu taraf olacaktır” diye konuştu.
Zamanlama sebebiyle rekabet dezavantajı doğabilir
Bu KDV düzenlemesinin 1 Nisan’dan itibaren ruhsatı alınacak, inşaatı başlayacak projeler için geçerli olduğunun altını çizen Vedat Arslan, bugüne kadar başlamış ama şimdi teslimi yapılmamış, faturası kesilmemiş projelerde eski sistemin devam edeceğini aktardı. Bu durumun da şu anda yüzde 18 KDV’nin geçerli olduğu projelerin yüzde 18 KDV ile bu eseri satmaya devam edeceği manasına geldiğini bildirdi. Bunun yüzde 1 KDV’li eserin de yüzde 1 KDV ile satmaya devam etmesine benzediğini söyleyen Arslan, bu düzenleme bugünden sonra ruhsatı alınan projeler için geçerli olacağı için KDV’ye yansıma manasındaki tesirinin en erken 2-2,5 yıl sonra anlaşılabileceğine dikkat çekti. “Bu noktada da aslında ‘kazanılmış hakkın alıcı lehine değerlendirilmesi’ diye bir kavramı ortaya koyarak şimdi teslimi yapılmamış- faturası kesilmemiş projelerde de bu tarafta bir düzenleme yapılması gerekmektedir” diyen Arslan, bu durumun yeni ruhsat alacak projelerin eski ruhsatlı projelerle bir avantaj-dezavantaj rekabetinin önüne geçeceğini lisana getirdi.
Vedat Arslan, Kentsel dönüşüm projelerine gerek alıcıları gerekse satıcıları daha fazla yönlendirmek ismine yüzde 1 KDV oranının sabit tutulmasını desteklediklerini belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Konutta KDV oranının sadeleştirilmesi fikrini de gerçek bulduğumuzu söyleyebiliriz. Lakin, üstte bahsettiğimiz sebepler hasebiyle ve bir taraftan vatandaşın konuta daha uygun şartlarda erişmesi başka taraftan ise geliştirici firmaların ana stok kalemlerinin daha hakikat bir formda değerlendirilebilmesi için bu kararda güzelleştirme ve düzeltmelerin yapılması gerektiğini de savunuyoruz.”