Ilham
New member
“Zifiri” Ne Demek? İngilizceye Çevirirken Başımıza Gelenler
Selam dostlar,
Bugün size dilimizdeki en dramatik kelimelerden birini masaya yatırmak istiyorum: Zifiri. Hani şu “Zifiri karanlık” dediğimizde bile cümleye ekstra bir dram, biraz da destansı bir hava katan kelime. Çocukken annem ışıkları kapatıp “Git yat” dediğinde odanın içindeki karanlığı tarif edecek kelime arardım; işte tam o an zifiri imdadıma yetişirdi.
Ama işte mesele şu: Gelin bunu İngilizce’ye çevirelim. Sözlükte “pitch-dark” ya da “pitch-black” diye geçiyor. İyi hoş ama… “Zifiri karanlık” deyince aklımda romantik bir korku filmi sahnesi canlanırken “pitch-black” bana biraz boya markası gibi geliyor. Sizce de öyle değil mi?
---
Erkeklerin Zifiri Yaklaşımı: Çözüm Odaklılık
Forumda erkek tayfa iyi bilir, konu İngilizce çeviri olunca direkt “Abi, net olacağız. Zifiri = pitch-dark. Bitti.” derler. Onlara göre mesele basit: Kelimeyi al, karşılığını bul, kullan. Gecenin karanlığını tarif ederken de “It was pitch-dark” yazarsın, iş tamamdır.
Hatta bir arkadaşım var, stratejik düşünür: “Zifiri karanlık” sahnesini yazıyorsan hemen ardından bir el feneri çıkar, ortamı aydınlat, okuyucuyu uğraştırma.” diyor. Yani mesele duygusal atmosfer değil, lojistik çözüm!
---
Kadınların Zifiri Yaklaşımı: Empati ve Atmosfer
Kadın forumdaşlar ise bambaşka bir pencereden bakıyor. Onlar “Zifiri”yi sadece bir karanlık türü olarak değil, ruh halini anlatan bir kelime olarak görüyor. Mesela “Zifiri bir yalnızlık” dediğinde, o kelimenin içine geceyi, sessizliği, bir fincan soğumuş kahveyi ve kapıdan dönmeyen adımları sığdırabiliyorlar.
Bir kadın arkadaşım “Pitch-dark bana fazla teknik geliyor” dedi. “Onun yerine utter darkness ya da complete darkness diyorum, çünkü orada duyguyu da verebiliyorum.” İşte bu, kelimenin empatiyle işlenmiş hali.
---
Zifirinin Kökeni ve Kültürel Yükü
Biraz kazı yaparsak, “zifir” kelimesinin kökeni Arapça “zıfr” kelimesinden geliyor. Zıfr, katran demek. Katran gibi simsiyah, ışık geçirmez… İşte bu yüzden zifiri karanlık, sadece karanlık değil, “ışığın kendini kaybettiği” bir hal.
Türkçe’de bu kelime biraz da abartılı sahnelerin süsü gibi. “Karanlık” diyorsun, ama “zifiri” dediğinde işin içine bir Osmanlı minyatürü, bir meddah hikâyesi, bir köy gecesi giriyor. İngilizce’de bu hissi tam karşılayan bir kelime bulmak zor, çünkü bizde kelimenin kendisi zaten minik bir hikâye gibi.
---
Günümüzde Zifiri: Apartman Boşluğundan Karanlık Mod Telefonlara
Eskiden “zifiri karanlık” dediğimizde akla ya elektrik kesintisi ya da köydeki gece gelirdi. Şimdi ise telefonunu gece moduna alınca bile “Ooo, zifiri oldu buralar” diyenler var. Hatta bazı bilgisayar oyunlarında “Ultra Dark Mode” diye ayar var, işte o tam zifiri!
Ama şunu fark ettim: Biz “zifiri”yi hem korkutucu hem de biraz romantik bir şekilde kullanıyoruz. Mesela sevgilinle deniz kenarında oturuyorsun, ışıklar yok, sadece dalgaların sesi var. Orada “Bu gece zifiri” dersen, ortam hemen bir roman sayfasına dönüşüyor.
---
Gelecekte Zifiri: Uzayda Bile Kullanır mıyız?
Düşünün, 2080’de Mars’a gitmişiz, pencereden bakıyorsun, dışarıda ne yıldız var ne ışık. “Komutan, dışarısı zifiri!” diyorsun. NASA’daki çevirmen “Sir, it’s pitch-black” diye raporluyor. Ama o anki hissi sadece Türkçe konuşanlar gerçekten anlayabiliyor.
Belki de gelecekte “zifiri” kelimesini dünyaca ünlü yaparız. Tıpkı “yakamoz” gibi, İngilizce’ye olduğu gibi girer. Yabancılar da “Yesterday, it was totally zifiri outside” diye konuşmaya başlar. Kim bilir?
---
Forumdaşlara Soru: Sizin Zifiriniz Hangisi?
Benim için “zifiri” kelimesinin İngilizce karşılığı teknik olarak pitch-dark, ama kalbimde karşılığı yok. Çünkü o kelimeyi duyduğumda, mahalle arasındaki loş sokak lambasının bozulduğu geceyi, yazlıkta elektriklerin kesildiği akşamı, tavan arasındaki tozlu karanlığı hatırlıyorum.
Siz ne dersiniz? Sizce “zifiri” hangi İngilizce kelimeyle en iyi anlatılır? Yoksa çevirmeyip, olduğu gibi mi kullanalım?
Yoksa “Zifiri Mode” diye global bir marka mı yaratalım?
Haydi yorumlara bekliyorum. Belki de burada hep beraber yeni bir İngilizce kelime doğururuz.
---
İstersen ben bu yazıya, forumun güldürürken düşündüren “mini anket” formatında üç esprili şık ekleyebilirim, böylece konu daha çok etkileşim alır.
Selam dostlar,
Bugün size dilimizdeki en dramatik kelimelerden birini masaya yatırmak istiyorum: Zifiri. Hani şu “Zifiri karanlık” dediğimizde bile cümleye ekstra bir dram, biraz da destansı bir hava katan kelime. Çocukken annem ışıkları kapatıp “Git yat” dediğinde odanın içindeki karanlığı tarif edecek kelime arardım; işte tam o an zifiri imdadıma yetişirdi.
Ama işte mesele şu: Gelin bunu İngilizce’ye çevirelim. Sözlükte “pitch-dark” ya da “pitch-black” diye geçiyor. İyi hoş ama… “Zifiri karanlık” deyince aklımda romantik bir korku filmi sahnesi canlanırken “pitch-black” bana biraz boya markası gibi geliyor. Sizce de öyle değil mi?
---
Erkeklerin Zifiri Yaklaşımı: Çözüm Odaklılık
Forumda erkek tayfa iyi bilir, konu İngilizce çeviri olunca direkt “Abi, net olacağız. Zifiri = pitch-dark. Bitti.” derler. Onlara göre mesele basit: Kelimeyi al, karşılığını bul, kullan. Gecenin karanlığını tarif ederken de “It was pitch-dark” yazarsın, iş tamamdır.
Hatta bir arkadaşım var, stratejik düşünür: “Zifiri karanlık” sahnesini yazıyorsan hemen ardından bir el feneri çıkar, ortamı aydınlat, okuyucuyu uğraştırma.” diyor. Yani mesele duygusal atmosfer değil, lojistik çözüm!
---
Kadınların Zifiri Yaklaşımı: Empati ve Atmosfer
Kadın forumdaşlar ise bambaşka bir pencereden bakıyor. Onlar “Zifiri”yi sadece bir karanlık türü olarak değil, ruh halini anlatan bir kelime olarak görüyor. Mesela “Zifiri bir yalnızlık” dediğinde, o kelimenin içine geceyi, sessizliği, bir fincan soğumuş kahveyi ve kapıdan dönmeyen adımları sığdırabiliyorlar.
Bir kadın arkadaşım “Pitch-dark bana fazla teknik geliyor” dedi. “Onun yerine utter darkness ya da complete darkness diyorum, çünkü orada duyguyu da verebiliyorum.” İşte bu, kelimenin empatiyle işlenmiş hali.
---
Zifirinin Kökeni ve Kültürel Yükü
Biraz kazı yaparsak, “zifir” kelimesinin kökeni Arapça “zıfr” kelimesinden geliyor. Zıfr, katran demek. Katran gibi simsiyah, ışık geçirmez… İşte bu yüzden zifiri karanlık, sadece karanlık değil, “ışığın kendini kaybettiği” bir hal.
Türkçe’de bu kelime biraz da abartılı sahnelerin süsü gibi. “Karanlık” diyorsun, ama “zifiri” dediğinde işin içine bir Osmanlı minyatürü, bir meddah hikâyesi, bir köy gecesi giriyor. İngilizce’de bu hissi tam karşılayan bir kelime bulmak zor, çünkü bizde kelimenin kendisi zaten minik bir hikâye gibi.
---
Günümüzde Zifiri: Apartman Boşluğundan Karanlık Mod Telefonlara
Eskiden “zifiri karanlık” dediğimizde akla ya elektrik kesintisi ya da köydeki gece gelirdi. Şimdi ise telefonunu gece moduna alınca bile “Ooo, zifiri oldu buralar” diyenler var. Hatta bazı bilgisayar oyunlarında “Ultra Dark Mode” diye ayar var, işte o tam zifiri!
Ama şunu fark ettim: Biz “zifiri”yi hem korkutucu hem de biraz romantik bir şekilde kullanıyoruz. Mesela sevgilinle deniz kenarında oturuyorsun, ışıklar yok, sadece dalgaların sesi var. Orada “Bu gece zifiri” dersen, ortam hemen bir roman sayfasına dönüşüyor.
---
Gelecekte Zifiri: Uzayda Bile Kullanır mıyız?
Düşünün, 2080’de Mars’a gitmişiz, pencereden bakıyorsun, dışarıda ne yıldız var ne ışık. “Komutan, dışarısı zifiri!” diyorsun. NASA’daki çevirmen “Sir, it’s pitch-black” diye raporluyor. Ama o anki hissi sadece Türkçe konuşanlar gerçekten anlayabiliyor.
Belki de gelecekte “zifiri” kelimesini dünyaca ünlü yaparız. Tıpkı “yakamoz” gibi, İngilizce’ye olduğu gibi girer. Yabancılar da “Yesterday, it was totally zifiri outside” diye konuşmaya başlar. Kim bilir?
---
Forumdaşlara Soru: Sizin Zifiriniz Hangisi?
Benim için “zifiri” kelimesinin İngilizce karşılığı teknik olarak pitch-dark, ama kalbimde karşılığı yok. Çünkü o kelimeyi duyduğumda, mahalle arasındaki loş sokak lambasının bozulduğu geceyi, yazlıkta elektriklerin kesildiği akşamı, tavan arasındaki tozlu karanlığı hatırlıyorum.
Siz ne dersiniz? Sizce “zifiri” hangi İngilizce kelimeyle en iyi anlatılır? Yoksa çevirmeyip, olduğu gibi mi kullanalım?
Yoksa “Zifiri Mode” diye global bir marka mı yaratalım?
Haydi yorumlara bekliyorum. Belki de burada hep beraber yeni bir İngilizce kelime doğururuz.
---
İstersen ben bu yazıya, forumun güldürürken düşündüren “mini anket” formatında üç esprili şık ekleyebilirim, böylece konu daha çok etkileşim alır.