Tarih öncesi zamanlar: Küçük ama hızlı – Bu minik dinozor nasıl bu kadar hızlı koşabildi?

Mirkelam

Member
Güney Kore'de bir Microraptor'un izi keşfedildi. Küçük dinozorun ayakları yalnızca bir santimetre genişliğindeydi ama yine de dev adımlar atabiliyordu. Muhtemelen kanatları ona yardımcı oldu. Bunun tam olarak nasıl çalıştığı ve hangi aerodinamik kuvvetlerin rol oynadığı.


Küçük kanatlı dinozorlar, adım uzunluklarını artırmak için kanatlarını kullanmış olabilir. Bilim adamlarının “Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri” (PNAS) dergisindeki raporuna göre bu, Güney Kore'de bulunan bir Microraptor'un izini akla getiriyor. Pistte ayak büyüklüğünün (yaklaşık bir santimetre) adım uzunluğuna (neredeyse 53 santimetre) alışılmadık bir oranı görülüyor. Araştırmacılar bu nedenle küçük dinozorun kanatlarını çırparak kaldırma kuvveti kazandığından şüpheleniyorlar.

ABD Dakota Eyalet Üniversitesi'nden Alexander Dececchi ve Hong Kong Çin Üniversitesi'nden Michael Pittman liderliğindeki grup, parkuru Microraptor Dromaeosauriformipes rarus'a atadı. Başka bir ayak izi 2018'de Güney Kore'de tanımlanmıştı. Araştırmacılar, “Bu mikroraptor izlerinin yalnızca arka bacakların kuvveti tarafından mı oluşturulduğunu yoksa ön ayaklar tarafından oluşturulan aerodinamik kuvvetlerin de en azından kısmen mi dahil olduğunu inceledik” diye yazıyor.


Adım uzunluğunun ayak uzunluğuna oranını, bilinen diğer 2.638 theropod izi ve 508 theropod olmayan iz ile karşılaştırdılar. Yaklaşık 53'e 1'lik oran, incelenen pistteki açık ara en büyüğüydü. Bilim insanları, tahmini bel yüksekliğinin yalnızca 4,75 santimetre olduğu ve saatte 37,8 kilometrelik olası bir hız hesapladı. Bilinen Microraptor iskeletlerinin burundan kuyruğa kadar toplam uzunluğu 47 ila 77 santimetredir.


Araştırma ekibi, bu durumda koşma hızının kalça yüksekliğine oranını gösteren Froude sayısını hesapladı. İz, bir çitanın (neredeyse 130) ve bir deve kuşunun (yaklaşık 60) sayısından önemli ölçüde daha yüksek olan 238 Froude sayısını verdi. Dececchi, Pittman ve meslektaşları, küçük vücut boyutunun uçma yeteneği için önemli bir ön koşul olduğundan şüpheleniyorlar. “Bu, tüylü dinozorların olgunlaşması için kanat destekli hareket, süzülme veya motorlu uçuş dönemlerinin mümkün olduğu farklı 'pencerelerin' olduğunu gösteriyor” diye yazıyorlar. Ancak uzuv uzunluğu ve kas hacmi gibi önemli özelliklerin tamamen aynı olması gerekir.


İncelenen iz yalnızca üç baskıdan oluşuyor: ikisi sağ ayaktan, biri de sol ayaktan. Bu nedenle araştırmacılar, hangi uçuş benzeri davranışın ize neden olduğu konusunda kesin bir açıklama yapmak istemiyorlar. İzlenim fosili, bir kalkışı, bir inişi, aşağıya doğru hızlandırılmış bir süzülüşü veya kanat destekli bir adım uzatmasını belgeleyebilir. Şu sonuca vardılar: “Ancak pist oluşumunun aerodinamik kuvvetlerin oluşmasını ve yer altıyla teması içeren davranışı içerdiğini söyleyebiliriz.”


dpa/vm